Kerst, tussen geschiedenis, traditie en... Chocola
Terwijl de winter nadert met rasse schreden, keren de liefhebbers van chocola zich tot chocola om zich mee te verwarmen tijdens kerst, en genieten van een chocoladeboomstam, pralines, koekjes en chocoladetruffels. Maar heeft u zich weleens afgevraagd waar die typische tradities rond kerst vandaan komen?
Kerst, eerst een heidens, toen een christelijk feest, vooral een familiegebeuren
Kerstfeest wortelt in een heidens geloof en overleveringen. De datum van de zonnewende van de winter, de kortste dag van het jaar, heeft altijd al een bijzondere betekenis gehad van vele volkeren. Hij kondigt het begin van een nieuwe cyclus aan, met de terugkeer van de zon die de nieuwe oogsten zal laten groeien. Zo was 25 december het feest van de wedergeboorte van Sol Invictus, oftewel de romeinse Saturnaliën. De Saturnaliën duurden overigens meerdere dagen, de mensen knoopten slingers om de hals en gaven elkaar kerstgeschenken... ja ja, toen al! Deze origine bevindt zich in de naam zelf van het woord Noel (Kerst), in vele talen het synoniem van « geboorte ». In vele culturen, is deze dag ook verbonden aan vele religies rond moederschap, vruchtbaarheid, voorplanting, en ook astronomie.
Pas in de 4e eeuw werd dit heidense feest officieel geïntegreerd in de christelijke wereld en werd het de dag waarop we de geboorte van Jezus Christus herdenken. De bijbelse referenties hebben het symbool van de nieuwe zonnecyclus overgenomen door op metaforische manier te verwijzen naar Christus als de « nieuwe zon » die schittert over de wereld. Daarmee werd de Paascyclus geënt op de vieringen van geboorte rond 25 december. Deze eerste integreert een voorbereidende periode, de Advent, die verspreid is over 2 tot 4 weken, en een fase die herinnert aan de aanwezigheid van Christus in de tempel, die eindigt op 2 februari, met Maria Lichtmis. De mis om middernacht verschijnt in de loop van de Middeleeuwen, terwijl de ontwikkeling van de kerststallen gedurende de Renaissance plaatsvindt.
Vandaag biedt het religieuze feest de gelegenheid tot een lekenfeest met familie, dat overigens wel de traditionele elementen van de voorgaande eeuwen overneemt. De kerstboom is bijvoorbeeld een gewoonte afkomstig uit Duitsland tijdens de Renaissance, zelfs al gaat de aanwezigheid van de boom, symbool van het nieuwe leven, terug naar de Egyptenaren… jazeker, toen al!
Kerst en chocola: een heel verhaal
De oorsprong van de beroemde Kerstboomstam is ook verbonden met de winterzonnewende, die teruggaat tot de Middeleeuwen. De dag dat de zon het laagst aan de horizon staat, kondigde het ruige winterseizoen aan. Elk gezin verbrandde dan een dikke, ronde stronk om de huizen te verwarmen, waarmee een groot vuur werd gemaakt waar de hele familie zich rond schaarde. Vanaf de 11e eeuw neemt de katholieke kerk ook deze traditie over, met diverse rituelen zoals het besprenkelen van de stronk met wijwater, zout, gekookte wijn of olie. De stronk moest in drie dagen opgestookt worden, als goed voorteken.
In de loop van de 19e eeuw vervingen verwarmingsapparaten, zoals gietijzeren kachels, de haarden. De houtstronken werden decoraties, totdat sommige banketbakkers op het idee kwamen om ze te vervangen door gebak. De chocolade laag herinnert nog aan de schors van de natuurlijke stronk van vroeger. Chocola is overigens over de hele wereld een traditie met kerst, zoals in Mexico, waar de kalkoen in chocola wordt gedoopt, of in Italië, waar kinderen stukjes chocola krijgen van de heks Befana.
Op uw chocola… klaar… eet!
Het huis Planète Chocolat zet met een enorm plezier deze de traditie van chocola met Kerst voort, door u een hele serie smakelijke cadeaus te bieden.
Bekijk bijvoorbeeld eens het assortiment truffels waarmee u uw geliefden kunt verrassen tijdens het nagerecht. Versier de kerstboom met kerstballen van chocola waar uw kinderen stiekem van kunnen snoepen, en deel ambachtelijke Belgische koekjes van topkwaliteit met uw gezin.
Ter vervanging van de Kerstboomstam, kunt u denken aan een paar sappige pralines verzameld in een doosje om mooi te kunnen presenteren. De grootste lekkerbekken kunnen hun nieuwsgierigheid bevredigen met originele truffels, met ganaches van speculoos, kokos of pistache.